به طور کلی اگر بخواهیم بررسی کنیم، اگر دو نفر با یکدیگر قراردادیرا بر سر موضوعی امضا کنند، درواقع انگار که شخصی، شخص دیگر را وکیل خود قرار داده است. اما وکیل تحت عنوان کسی که کار وکالت انجام می‌دهد، به دانش‌آموخته رشته حقوق می‌گویند، که در آزمون های کانون وکلا و یا قوه قضائیه شرکت کرده و دوره های مختلف کارآموزی را گذرانده و بعد مشغول به کار وکالت می‌شود. خیلی از افراد فکر میکنند، کار و تخصص وکلا به دفاع کردن از دیگران در دادگاه محدود می‌شود. هرچند این باور اشتباه نیست، اما باید به این امر توجه کرد که وکلا برای رسیدن به این جایگاه مدت زمان زیادی تحصیل کرده، و وقت زیادی جهت گذراندن دوره های کارآموزی صرف کرده اند.
وکیل دادگستری می‌تواند اختیارات نماینده حقوقی کاری یا اداری را داشته باشد، اما نماینده حقوقی اداری نمی‌تواند همانند او به محاکم قضایی و دادگاه‌ها مراجعه نماید. همچنین وکلا به دو نوع پایه یک و دو یا کارآموز وکالت تقسیم می‌شوند که تفاوت چندانی با یکدیگر نداشته و این تمایز بیشتر مربوط به حوزه اختیارات در جرائم کیفری و سابقه کاری می‌باشد. وکیل فردی است که به موجب یک سند اعم از یک نامه اداری، وکالتنامه اسناد رسمی یا وکالتنامه دادگستری و یا حتی سخن شفاهی (به شرط اثبات) از طرف فردی دیگر واجد اختیارات و وظایفی میگردد و در حدود تعیین شده در سند ذکر شده می‌تواند به جای موکل خود عملی را انجام دهد. به طور مثال در وکالت فروش، نماینده حقوقی از طرف موکل اجازه می‌یابد که مال مشخص شده در وکالتنامه را بفروشد و در صورت وجود اختیار ثمن معامله یا همان مبلغ مال فروخته شده را دریافت نماید و یا در وکالت طلاق، زن از طرف شوهر خود وکیل میگردد تا خود را مطلقه نماید. وکیل پایه یک دادگستری این امکان را دارد که در تمامی محاکم حقوقی و کیفری بدون محدودیت وکالت داشته باشد. اما وکیل پایه دو دادگستری تنها حق این را دارد که در پرونده‌های کیفری که به جرائم مربوط به حبس تعزیری کمتر از 10 سال، شلاق، جزای نقدی، پرونده‌های مالی کمتر از 50 میلیون تومان و خواسته‌های غیرمالی موکلین به جز موارد مربوط به اصل نکاح و طلاق و اثبات نسب و نفی نسب هستند رسیدگی کند.
مراجع ارائه دهنده پروانه وکالت
از نظر اسلام دادرسی نوعی از عبادت و پرستش خدا است تا آنجا که گفته شده یک ساعت اجراء عدالت از یک سال عبادت بهتر است و لازم به ذکر است کسانی که محاکمه و رسیدگی را در مساجد ترجیح میدهند همین استدلال را نیز دارند. پرداخت هزینه های فرعی وکالت مانند کرایه، عوارض و مالیات که وکیل در روند وکالت پرداخته است. دریافت هرگونه وجه یا مال یا سند علاوه بر مورد توافق شده از موکل توسط وکیل ممنوع است. 2- قابل دفاع بودن پرونده یعنی ممکن است شخص برای پرونده‌ای درخواست وکیل کند که هیچ نتیجه‌ای در بر ندارد و تنها باعث اتلاف وقت و هزینه می‌شود.
بعد از گذراندن تحصیلات خود در دانشگاه و اخذ مدرک تحصیلی خود باید در آزمونی به نام وکیل قوه قضاییه که از طرف قوه مربوطه برگزار می شود، شرکت کند و پس از آن نیز خود را برای دوره کارآموزی آماده کند. در دوره کارآموزی ابتدا وکیل به دفتر یک وکیل با سابقه می رود و با پروسه کار آشنا می شود و پرونده های حقوقی متفاوت را می سنجد. سپس بعد از مدتی برای آن وکیل پروانه وکالت صادر خواهد شد و پس از این مرحله وکیل می تواند برای احقاق حق موکلای خود تلاش کند و به عنوان یک وکیل پایه یک به فعالیت های خود ادامه دهد. طبق اصول قانونی جمهوری اسلامی ایران غیر از وکلای دادگستری که دارای پروانه وکالت از کانون وکلای دادگستری می باشند هیچ شخصی نمی تواند در جلسات دادگاه برای دفاع از حقوق افراد حاضر شوند مگر به صورت اتفاقی (موقت ) و تحت شرایطی خاص وبه صورت محدود. وکیل دادگستری تحصیلات خود را در رشته های حقوق، مبانی و فقه در مقطع کارشناسی یا بالاتر گذرانده است وی باید در آزمون وکلای دادگستری پذیرفته شود تا به عنوان وکیل پایه یک دادگستری مشغول به کار شود.
وکیل پایه یک دادگستری کیست؟
نوشته ای که بدین صورت تهیه و تنظیم میگردد صورت سند رسمی داشته و در سایر سازمانها و دادگاههای کشور معتبر و مستند است. نسبت به اقامه دعوی ، دفاع و پیگیری امورات خود در محاکم ، توسط وکیل دادگستری اقدام نمایند. فرد متقاضی باید به یکی از این مراکز مراجعه کند و تقاضای کتبی خود به همراه دلایل آن را ارائه کند، سپس چنانچه وی شرایط لازم را داشته باشد نهاد مورد تقاضا می‌تواند برای فرد وکیل رایگان یا وکیل معاضدتی ارائه کند. مجله خبری وکالت مبلغی که موکل در ابتدا به وکیل جهت مشاوره پرداخت می‌نماید حق مشاوره نام دارد و مبلغ آن عرف و روال خاصی ندارد و تابع مواردی مانند شهرت، مدت زمان مشاوره، نوع دعوی و… می‌باشد. حق‌الوکاله تابع هر مرحله از دادرسی می‌باشد، یعنی در مرحله بدوی (نخستین) حق‌الوکاله آن جداگانه محاسبه و دریافت می‌شود و در مراحل دیگر مانند تجدیدنظر، فرجام‌خواهی، اعاده دادرسی اعمال ماده 477 و اجرای حکم، به صورت جداگانه مشخص و دریافت میگردد.
اشخاصی که به عنوان وکیل فعالیت می کنند دارای وظایف مختلفی هستند یکی از مهم ترین وظایف وکیل خوب ارائه ی یک مشاوره ی کاربردی و صحیح به مراجعه کنندگان در موارد مختلف است. آگاهی در خصوص راه کار های قانونی می تواند باعث تصمیم گیری درست افراد در موارد مربوطه شود. بعد از عقد وکالت بین وکیل و موکل, وکیل می تواند به عنوان نماینده ی قانونی موکل در دادگاه حضور پیدا کند و در موارد پیش آمده و با ارائه ی شواهد و مدارک موجود به دادگاه می تواند از موکل خویش دفاع کند. به موجب ماده 348قانون آیین دادرسی کیفری درجرائمی که مجازات آن ها سلب حیات،حبس ابد،قطع عضو و…است اگرمتهم وکیل معرفی نکرده ویا وکیل او بدون عذرموجه دردادگاه حاضرنشود،دادگاه باید برای او وکیل تسخیری تعیین نماید.
- در این موسسه وکلای مجرب زیادی وجود دارند که به شما این امکان را میدهند تا با خیال آسوده، امور حقوقی خود را به این موسسه بسپارید.
- 2- در صورتی که وکالت در خارج از ایران داده شده باشد، باید به گواهی یکی از مأمورین سیاسی یا کنسولی جمهوری اسلامی ایران برسد.
- وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین, طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود میکند.
- حدود اختیارات وکیل دادگستریبرای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص وکیل کیست و نکات مهم در انتخاب آن در کانال تلگرام آیین دادرسی عضو شوید .
در واقع کارآموزان وکالت می‌توانند فعالیت کنند، اما داوطلبان مرکز مشاوران پس از قبولی در آزمون تستی وارد مرحله مصاحبه می‌شوند و پس از مرحله‌ی مصاحبه تحقیقات وارد دوره‌ی کارآموزی وکالت شده که در مدت کارآموزی حق فعالیت کاری در این زمینه را تا قبل از آزمون سال 98 نداشتند و صرفاً باید به کارآموزی می‌پرداختند. بعد از پایان مرحله‌ی کارآموزی، کارآموزان وکالت پروانه‌ی پایه دو دریافت می‌کردند و پس از دو سال می‌توانستند پروانه پایه یک دریافت نمایند. اما در سال 98 نحوه دریافت پروانه پایه یک وکالت در مرکز مشاوران قوه قضاییه با تغییرات قابل توجهی روبرو شده است. اما آنچه که ما امروزه به لحاظ عرفی از لفظ وکیل برداشت می کنیم ، آن شخصی است که به وکالت از شخص دیگری در دادگاه ها و دادسرا ها و سایر مراجع قضایی حاضر می شود و دفاع از موکل خود را بر عهده می گیرد . بنابراین در پاسخ به این سوال که وکیل کیست ، باید گفت وکیل به شخصی گفته می شود که در آزمون وکالت کانون وکلا یا قوه قضاییه پذیرفته شده و پس از گذراندن دوره کارآموزی وکالت خود ، می تواند به شغل وکالت مشغول شود ؛ هر چند به لحاظ عرفی به کارآموزان وکالت نیز وکیل گفته می شود . بالاخره با فراز و فرودهایی که در امور وکالت در سال‌های ۱۲۹۶ ،۱۳۰۰ ، ۱۳۰۵، ۱۳۰۶ و ۱۳۰۹ خورشیدی بوجود آمد، کانون وکلای دادگستری تحت نظر وزارت عدلیه تشکیل گردید و قانون وکالت در سال ۱۳۱۵ به تصویب رسید.
2)وکیل در امری نمی تواندبرای آن امر،به دیگری وکالت دهد.مگر اینکه صریحا یا به دلالت قرائن وکیل در توکیل باشد. نکته 5ـ اگر لازم است اصل اسناد خود را نزد وکیل به امانت بگذارید حتماً باید از وی رسید دقیق دریافت کنید تا بعدها باعث اختلاف نشود. 2- وکالت مقید نیز به این معنی است که مورد وکالت مشخص و معین است و وکیل باید فقط در همان مورد معین، عمل کند، مثل خرید خانه یا فروش ماشین. 3- اگر وکالت در جلسه دادرسی داده شود، مراتب در صورت‌جلسه قید و به امضای موکل می‌رسد. همچنین اعتبار وکیل، تخصص او، شهرت و تحصیلات تکمیلی وی و… عواملی هستند که در تعیین حق‌الوکاله مؤثر می‌باشند. با از بین رفتن متعلق وکالت ، با انجام مورد وکالت توسط خود موکل و با انجام عملی از سوی موکل که منافی با وکالت وکیل باشد.
وسعت دعاوی مختلف حقوقی و کیفری و نیز روندهای مختلف طرح دعوی و اجرا به‌گونه‌ای است که یک نماینده حقوقی نمی‌تواند بازده کامل در همه پرونده ها از خود نشان دهد. به وکلایی که در دوران کارآموزی به وکالت می پردازند، وکیل کارآموز و یا کارآموز وکالت می گویند. ماده ی ۱۰۳ قانون مالیات های مستقیم مقرر داشته است که وکلای دادگستری و کسانی که در محاکم اختصاصی وکالت می کنند، مکلفند که در وکالتنامه های خود دستمزد حق الوکاله را قید نمایند و معادل ۵ درصد آن را بابت علی الحساب مالیاتی روی وکالتنامه، تمبر الصاق و ابطال نمایند. به استناد بند (ه) ماده ی ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۷۳ برای صدور پروانه ی وکالت اتفاقی در هر مورد باید مبلغ ده هزار ریال تمبر الصاق و ابطال گردد.
طبق عرف جامعه وکیل به فردی گفته می‌شود که از طرف شخص دیگری انتخاب شده؛ و وکالت رسیدگی به پرونده او را در دادگاه‌ها و دادسراها بر عهده می‌گیرد. این شخص باید در آزمون وکالت کانون وکلا یا قوه قضاییه پذیرفته شده باشد و پس از گذراندن دوره کارآموزی در شغل وکالت مشغول به کار شود. 1- در مورد کارآموزان وکالت کانون وکلا، داوطلبان پس از قبولی در آزمون تستی پس از سیر مراحل اداری، وارد دوره‌ی 18 ماهه‌ی کارآموزی می‌شوند که در طول دوره حق دریافت پرونده‌های حقوقی را با توجه به معیار مشخص دارند.