وکلایی که از کانون وکلای دادگستری پروانه اخذ میکنند بدواً بهصورت ۲ سال کار آموزی دوره را طی میکنند و میتوانند ذیر نظر وکیل سپرست نسبت به دفاع از حقوق موکل اقدام کنند و پس از طی 2 سال و همچنین تأیید صلاحیت علمی و گزینشهای مربوطه موفق به اخذ پروانه وکالت پایه یک شوند. آزمون وکالت در ایران توسط دو نهاد کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلای قوه قضاییه برگزار میشود. افرادی که در آزمون کانون وکلای دادگستری شرکت میکنند پس از موفقیت در آزمون وکالت و گذراندن دوره کارآموزی و آزمون آن به عنوان وکیل پایه یک دادگستری مشغول به کار میشوند.
شخصی که توانایی پرداخت هزینه ی دادرسی و حق الوکاله را جهت احقاق حق خود ندارد، حق داشتن وکیل معاضدتی و معافیت موقت از پرداخت حق الوکاله را دارد. همچنین کانون های وکلای دادگستری و هیئت اجرایی ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده 187 برنامه سوم توسعه مکلف به تامین وکیل معاضدتی برای اشخاص بی بضاعت یا اشخاصی که قادر به پرداخت حق الوکاله هنگام انتخاب وکیل نیستند،می باشند. یکی از مهم ترین موضوعات و نکات مهم در انتخاب وکیل آن است که شخصی که قرار است به وکالت از ما پرونده ای را به عهده بگیرد ، تخصص و دانش کافی در این حوزه را داشته باشد ؛ به این دلیل که امر وکالت یک مسئله کاملا تخصصی و حرفه ای است . عدم گرفتنِ وکیل کیفری و یا گرفتنِ وکیل نامجرب میتواند مسیر پرونده و پروسه احقاق حق را مختل کند، مسیر زندگی فرد را به سمت منفی تغییر دهد، موجب صدمات مالی و جانی و حیثیتی و آبرویی شود و هزینههای دادرسی را نیز افزایش دهد. بر اساس چارچوبی که بهشتی و يارانش بنا کردند، طی دهه ۶۰ در هیچیک از “دادگاههای انقلاب” وکیل مدافع حق حضور نداشت و پس از آن نیز نقشی نمایشی یافت. فراتر از آن، بسیاری از وکلا به خاطر پیگیری حقوق موکلینشان به زندانهای طویلالمدت محکوم شدند، زیرا به جای آن که در “خدمت بهحق” و “موازین اسلامی” باشند در “خدمت نابهحق” و “موکل” خود بودند.
هر زمان از جرم وکیل خساراتی به موکل وارد گردد که مسبب آن وکیل باشد، موظف خواهد بود، وکیل باید در تصرفات و کارهای خود مصلحت موکل را رعایت کند و از اختیارات واگذار شده تجاور نکند. وکیل باید چیزی را که به جای موکل خود دریافت می کند به وی بدهد، اگر برای اعمال مسئله ای دو و یا چند وکیل مشخص شده باشد هیچ نمی تواند بدون دیگری و یا دیگران در مسئله ای دخالت کند و در صورتی که وکیل وکالت در توکیل نداشته باشد نمی تواند اعمال مسئله ای را به فرد دیگری بدهد. آیین دادرسی دارای مسائل دشوارو دقیقی است که احاطه برآنها برای اشخاص غیرحقوقدان ،به آسانی وسرعت میسّرنمیشود.به همین دلیل استفاده از وکیل میتواندبسیارراهگشا باشد. قانون اساسی نیزانتخاب وکیل را به عنوان حق طرفین در همه دادگاه ها ،مورد تایید قرارداده است. وکیل دادگستری نمی تواند از اسرار موکل خود و اطلاعاتی که به عنوان مشکل حقوقی به وی ارجاع داده است سوء استفاده کرده و از اسرار موکل به ضرر وی استفاده نماید . نایب السلطنه را در دوره صفویه وکیل میگفتند و عنوان وکیل الرعایا هم از همینجا برخاسته است.
حال سوالی که ممکن است در این زمینه به ذهن خطور کند این باشد که اساسا این دو عنوان چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ پیش از پاسخ به این سوال لازم به ذکر است که وکیل پایه یک و پایه دو دادگستری هردو این اجازه را دارند که در زمینه انجام وکالت در امور حقوقی فعالیت نمایند ولی در بعضی امور با یکدیگر تفاوت دارند. از سوی دیگر در اصل ۳۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمدهاست که در همه دادگاهها، طرفین دعوا حق دارند برای خود وکیل انتخاب کنند و اگر توانایی انتخاب وکیل را نداشته باشند باید برای آنها امکانات تعیین وکیل فراهم شود. کسی که میخواهد داوری و قضاوت کند قبل از هر چیز باید خود را تصفیه کامل نماید گذشته از تحصیلات تخصصی که شرط اولیه و اساسی قضاوت و داوری است عالم به علوم اجتماعی باشد. دوم اینکه امین و درستکار باشد و چنانچه امین و درستکار باشد اگر چیزی را نداند، با مشاوره و پرسش از اشخاص وارد و مطلع مشکل خود را حل مینماید و از این راه داوری را به نتیجه میرساند. خاصه اینکه در این دوران به علت توسعه و گسترش علوم و فنون، کارها آنچنان تخصصی و حرفه ای شده که یک نفر به تنهایی نمی تواند به طور کامل در یک رشته از علوم متبحر و کارگشا باشد و باید از کارشناسان در رسیدگی به کار خود استفاده نماید.سوم اینکه وکیل باید بی طرف و بی نظر باشد و به هیچ وجه تحت تأثیر افراد و اشخاص و اوضاع و احوال نباشد. باید گفت که یک شرط بنیادین قضاوت بی طرفی است چه آنکه هر کس در دعوا سعی می کند طرف برنده باشد و با متوسل شدن به راههای گوناگون سعی دارد قاضی ادعای او را پذیرا گردد.
5- شرکت در جلسات دادرسی مدنی و کیفری دادگاهها حداقل ماهی دو مرتبه و تهیه گزارش از پروندههای مذکور. گزارشها باید حداکثر ظرف دو هفته از تاریخ جلسه دادگاه، به صورت منظم جمعآوری، تایپ یا پاکنویس شده و در مهلتهای اعلامی، تسلیم کمیسیون شود. باتحقق وکالت،همه اقدامات واعمالی که وکیل درموضوع وکالت وحدود اختیارات تعیین شده،انجام میدهد به منزله ی اقدامات واعمال موکل است.
- با توجه به اینکه جامعه به افرادی نیاز دارد که به طور تخصصی در این حوزه فعالیت کنند، وکلای دادگستری فعالیت خودشان را در این زمینه شروع کردهاند.
- © تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به حامد امیری میباشد و هر گونه کپی برداری پیگرد قانونی دارد.
- به موجب ماده 348قانون آیین دادرسی کیفری درجرائمی که مجازات آن ها سلب حیات،حبس ابد،قطع عضو و…است اگرمتهم وکیل معرفی نکرده ویا وکیل او بدون عذرموجه دردادگاه حاضرنشود،دادگاه باید برای او وکیل تسخیری تعیین نماید.
- همچنین کانون های وکلای دادگستری و هیئت اجرایی ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده 187 برنامه سوم توسعه مکلف به تامین وکیل معاضدتی برای اشخاص بی بضاعت یا اشخاصی که قادر به پرداخت حق الوکاله هنگام انتخاب وکیل نیستند،می باشند.
- بر اساس چارچوبی که بهشتی و يارانش بنا کردند، طی دهه ۶۰ در هیچیک از “دادگاههای انقلاب” وکیل مدافع حق حضور نداشت و پس از آن نیز نقشی نمایشی یافت.
- برخی شهروندان تصور می کنند که به صرف اینکه شخصی در رشته حقوق تحصیل کرده است ، وکیل شده است و یا اصلا می گویند که فلان شخص ، وکالت خوانده است .
مشاور حقوقی میتواند به واسطهی دانش خود نسبت به قوانین، اصول و خدمات حقوقی به شرکتها و افراد در زمینههای حقوقی مانند امور قراردادها، حل اختلافات و دعاوی مشاوره دهد. در زمینه مسائل حقوقی برای جلوگیری از ضررهای احتمالی مشورت با یک مشاوره حقوقی امری ضروری است. چنین فردی با تسلط به قوانین و تجربهای که دارد کمک میکند تا افراد انتخابهای درستی داشته باشند و از ورود خسارت به آنها جلوگیری میکند. طبق ماده ۳۱ قانون وکالت، وکالت معاضدتی که از طرف کانون وکلا به وکیل ارجاع داده میشود باید توسط وکیل اجرا شود، همچنین طبق ماده ۳۳ قانون وکالت، وکلای دادگستری مکلفند در هر سال در صورت وجود، در سه دعاوی حقوقی که عنوان وکالت معاضدتی شرکت کنند، عدم پذیرش وکالت معاضدتی برای وکلا تخلف محسوب میشود، این امر تکلیفی است که قانون بر عهده وکیل گذاشته است. اشخاصی که به عنوان وکیل فعالیت می کنند دارای وظایف مختلفی هستند یکی از مهم ترین وظایف وکیل خوب ارائه ی یک مشاوره ی کاربردی و صحیح به مراجعه کنندگان در موارد مختلف است.
وکیل قضایی به وکیلی گفته میشود که پروانه وکالت داشته و به همین علت حق وکالت از اشخاص را در دادگاهها و سایر مراجع قضایی دارد. برای اینکه شخصی بتواند وکیل قضایی شود، باید در رشته حقوق تحصیل کرده و پس آن با قبولی در آزمون وکالت، از کانون وکلای دادگستری یا مرکز امور وکلا و کارشناسان قوه قضائیه، پروانه وکالت دادگستری دریافت کند. وکیل کسی است که از طرف شخص دیگری، اعم از حقوقی یا حقیقی به موجب عقد وکالت برای انجام کاری مأمور میشود. از سوی دیگر، هر دعوای کیفری فقط و فقط یک بار توسط دادگاه بررسی میشود، به این معنا که پس از یک بار بررسی و صدور حکم نهایی، امکان مطرح کردن دوباره شکایت وجود ندارد. به این ترتیب، گرفتنِ یک وکیل کیفریِ خوب بسیار ضروری است زیرا چنین وکیلی به موازات داشتنِ ویژگیها و خصوصیات مورد نیاز، به اندازه کافی به همه مسائل حقوقیِ ذیربط نیز اشراف و آشنایی دارد و میتواند با ارائه توضیحات و مدارک و اسناد به بهترین نحو از موکل خود دفاع کند.
این وکیل نیز بر اساس قانون حمایت از کارمندان نیروهای مسلح و یا دولتی در اختیار این گروه قرار داده می شود. مشاوره حقوقی در امور کیفری و در امور حقوقی مربوط به روابط خصوصی اشخاص نقش مهمی دارد. وکالتنامهای که بدون پادرمیانی دفتر اسناد رسمی نوشته شود وکالتنامه عادی یا غیررسمی نام دارد.
لزوم استفاده از وکیل دادگستری در دعاوی :
نسبت به اقامه دعوی ، دفاع و پیگیری امورات خود در محاکم ، توسط وکیل دادگستری اقدام نمایند. مبلغی که موکل در ابتدا به وکیل جهت مشاوره پرداخت مینماید حق مشاوره نام دارد و مبلغ آن عرف و روال خاصی ندارد و تابع مواردی مانند شهرت، مدت زمان مشاوره، نوع دعوی و… میباشد. همچنین ممکن است در شرایطی حقالوکاله به طور کامل در ابتدای قرارداد دریافت شود و این موضوع با توافق طرفین صورت میپذیرد. همچنین حضور کارآموز، ماهانه در دو جلسه دادرسی مدنی و کیفری دادگاهها، حداقل تکلیف است.